سیری در حوالی شهر شهادت(1)

حالی درهوای شهر شهادت وحوالی آن

(قسمت اول)

 شهر شهادت اصطلاحی بود که معلم شهید دکتر علی شریعتی برای "مشهد"بکار برد که به هنگام مهاجرت از این شهر دل انگیزتاریخی، چنین خطاب نمود"خداحافظ شهرشهادت" .

سعادتی در اواخر شهریورماه امسال نصیب گردید تا باز با سفر به خراسان، خاطره دوره کودکی ام را زنده نمایم. خاطره ای که در سال 47 در سن 6  سالگی  به اتفاق پدرومادر وبستگان  با کاروان زیارتی به مشهد از آن مسافرت داشتم، همواره مرا وسوسه میکرد تا باز تجدیدخاطره ای نمایم و از زیارت امام رئوف تا سیاحت در حوالی "شهر شهادت" دلی صیقل و جانی تاره برکالبد بخشم .چرا که مسافرت یک حرکت است و یک جریان بخشیدن به روح آدمی در تضاد با ایستن و سکون اندیشه.

اینبار از مسیر فیروز کوه به اتفاق خانواده ی عروسم که اهل خراسان شمالی اند راهی بجنورد شهرقشنگ و زیبا شدیم . شش شبانه روز در استان خراسان شمالی و شهرهایش سیر سیاحت نمودیم. البته خالی از لطف نبود که عروسی برادر عروسم نیز بود و جای دوستان خالی یک جشن عروسی و آنهم با دیدن رقصهای سنتی پیر وجوان خراسانی  کیفی را هم از این باب کوک نمودیم .

روز 29 شهریور بجنورد را بدرود گفته و با اتفاق همسرم راه مشهد "شهرشهادت" را در پیش گرفتیم . در مشهد پسرم محسن نیز به ما پیوست و باز جای دوستان خالی سه چهار روزی هم مهمان  امام عارفان حضرت رضا ع بودیم .کیست که به دیدار خورشید خراسان برود و حالی منقلب ننماید.

به شوق آزادی از صحن آزادی اش اذن دخول طلبیدیم......

تصاویری از صحن آزادی حرم امام رضا(ع)

نمایی از صحن آزادی و مدخل ورودی به  حرم مطهر

(نمایی دیگر از صحن آزادی و تصویری از محسن جان ما)

یا علی ابن موسی الرضا  ادرکنی

اغنیا مکه روند و فقرا سوی تو آیند      جان عالم به فدایت که تو حج فقرایی

در پیرامون مشهدالرضا، ابنیه  و آثار تاریخی و طبیعی متعددی قرار دارندکه دیدن آنها هم در کنار زیارت امام هشتم خالی از لطف نیست.

دراینجا به تعدادی از  آنها که اینبار بهر دیدنشان گذری انداختیم می پردازم.کما اینکه ازاین تیپ تفرج گاها در حوالی شهرشهادت بسیارند.

کوهسنگی: آری کوهسنگی، کوه سنگی که در چندین سفر زیارتی گذشته که به مشهد داشته بودم به دیدنش نرفته بودم . در میان پارکی زیبا همانند نگینی بر انگشتری چشم نوازی میکند.

وقتی در بالای کوهسنگی قرار میگیری دورنمایی از شهر مشهد در مقابل چشمانت نمایان میشود

موزه باغ نادری: از کوهسنگی و از چشم نوازهای قشنگش نمیشود دل کند و ازکوه پایین آمد، ولی چه میشود کرد که جاهای دیدنی دیگری نیز در پیرامون شهر مشهد یافت میشود و اگر کمی اهل تاریخ و رویدادهای تاریخی سرزمینت باشی حتما به موزه نادری هم سری خواهی زد و از اشیاء تاریخی آن دیدن خواهی نمود.

در چندین سفری که به دیار تاریخی خراسان و مخصوصا شهر مشهد داشته بودم توفیق دیدن این موزه برایم میسر نگردیده بود.

آری نادر قلی! همان فرمانده یکی از سپاهیان صفویه که عقده شکست سپاه صفوی از محمود افغان  را همواره در دل داشته ودر پی سامان دادن سپاه شکست خورده  برآمده و سروسامانی به آن بخشیده و سپاه روس و سایر متجاوزین را ازخاک ایران بیرون  و عازم کشورگشایی شد و سرزمین هندستان را  فتح کرد.

گویند یکی از سپاهیان در رکاب او جانفشانی ها کرد و از خود رشادتها بخرج داد. از او پرسیدند تو در سپاه صفوی هم بودی که از محمود افغان شکست خورد؟ گفت آری من بودم ولی نادر نبود!

نادر پس از فتح الفتوحهای متعدد انقراض سلسله صفویه را اعلام و خود را پادشاه  ایران معرفی کرد. او  پس از چندسال پادشاهی  مخالفینش  او را شبانه در داخل چادرش به قتل رساندند.

بحث خوب بودن و بد بودن این پادشاه در این مقال نمیگنجد لیک آنچه تاریخ از مقاطع گوناگونش به ما می آموزد در آن دورانها کشوری را قوی و مقتدر می دانستند که پادشاهش بتواند سرزمینهایی را به قلمرویش اضافه نماید، نه اینکه پیشرفت علمی و صنعتی و غیره داشته باشد.

اینگونه بود که هر قلدوری از جایی بلند میشد و با زور سرنیزه و چکمه نقاطی را تصرف و سلطانی را سرنگون و خودش را جایگزینش میکرد و تا قدرت پیدا نکرده بود با قدرت اسب و شمشیرو قشون می تازید و تا قدرت پیدا میکرد این اسب قدرت بود که او را به هر سمت و سوی میکشاند تا در پرتگاه سقوط سرازیر گردد.

چرا که عصر دموکراسی و انتخابات نبود تا انتقال قدرت از سوی مردم صورت بگیرد و بد یا خوب، هر دو در مقطعی معین زمامدار مردم باشند.

این بود که تا نمی مردند قدرت حکومت و سلطنت در دستشان می ماند و خود را سایه ی خدا بر مردمشان میدانستند.نادر قلی هم از این امر مستثنی نبود . گرچه در میان مردم ایران برای خودش نام و آوازه ای برجا گذاشته است.

در اینجا نظرتان به تصاویری از مناظر و عدوات جنگی دوره صفویه و افشاری در موزه نادری مشهد جلب  میگردد.

(نقشه متصرفات نادر)

این پست ادامه دارد.......